دانلود و نقد و بررسی فیلم Rashomon (راشومون)

کارگردان : Akira Kurosawa 

نویسنده : Akira Kurosawa

بازیگران: Toshirô Mifune, Machiko Kyô ,Masayuki Mori

جوایز :

برنده اسکار:

اسکار افتخاری بهترین فیلم خارجی

نامزد اسکار:

بهترین طراحی صحنه و کارگردانی هنری فیلم سیاه و سفید

خلاصه داستان :

راشومون، ماجرای یک جنایت را از زاویه چهار گزارش و تعبیر بررسی می کند: ماجرای حمله راهزنی به یک تاجر و همسرش، گزارش شاهدان عینی از واقعه ضد و نقیض است، حقیقت روشن نمی شود و...

DOWNLOAD FILM

" راشامون " محصول سال 1950، یکی از برجسته ترین کارهای استاد سینما، " آکیرا کوروساوا " ست. و شاید نام آورترین اثر " کوروساوا " باشد. چنانکه، کماکان مباحث مختلف این فیلم قابل بحث و تدریس می باشند.

داستان فیلم از دو داستان کوتاه از یک مجموعه داستان به نام های " در بیشه " و " راشامون " نوشته ی " آکوتاگاوا " اقتباس شده است. داستان " در بیشه " در سه بخش و از زبان سه نفر، داستان یک قتل در بیشه را نقل می کند که در فیلم بخش های مربوط به دادگاه، تقریبا از داستان کپی شده است. و داستان " راشامون " به آدم هایی که کفن مرده ها را از قبرستان نزدیک یک معبد می دزدند، می پردازد.

در داستان فیلم، شخصیت ها به چند دسته تقسیم می شوند: سه نفر حاضر در جنگل، یعنی راهزن، سامورایی و زن. که این سه نفر بار اصلی داستان را به دوش می کشند. و هر کدام داستان قتل سامورایی را به شکل های مختلف نقل می کنند. که در پایان مشاهده می شود که هر سه نفر دروغ می گویند و این مساله، حتی شامل روح سامورایی به قتل رسیده هم میشود. و حتی روح احضار شده هم سخن راست نمیگوید. و نکته ی جالب توجه درباره ی روایت ها اینکه، هرکدام از این شخصیت ها با پنهان کردن بخشی از واقعیت، داستانش را آنگونه نقل می کند که برایش سودمند تر است. راهزن از شجاعت و مردانگیش می گوید، زن از پاکدامنی و احساس عذاب وجدان بعد از ماجرا و روح مرد از غیرت و احساس علاقه نسبت به همسرش. و از اینرو حتی به لحاظ روانشناسی هم، انگیزه ی شخصیت ها برای دروغگویی مشخص و توجیه پذیر میشود.

شخصیت دیگر فیلم که تقریبا فرای بقیه حرکت می کند، هیزم شکن است. او داستانش را دوبار نقل میکند که کاملا با هم متفاوتند. در داستان " در بیشه "، ماجرا با شهادت روح مرد به پایان میرسد و اینگونه برداشت میشود که او حقیقت را گفته است. اما " کوروساوا " با زیرکی تمام و با وارد کردن روایت هیزم شکن، حتی داستان روح مقتول را هم کذب قلمداد میکند و هر سه شخصیت یاد شده را در یک سطح قرار می دهد. و جالبتر آنکه در پایان ما حتی به گفته ی هیزم شکن هم نمی توانیم اطمینان کنیم، چرا که با لو رفتن قضیه ی خنجر دزدیده شده، عدم صداقت کامل او هم اثبات میشود. و بدین ترتیب، هیچگاه نمیتوان به یقین به داستان واقعی پی برد. این مساله حتی در مورد جریان فرعی دستگیری راهزن توسط مامور هم صادق است. و در پایان فیلم، هیزم شکن با پذیرفتن کودک، بیننده را در پذیرش شخصیتش سردر گم میکند و به نوعی دروغگویی و دزدی او را از روی ناچاری جلوه میدهد.

و اما سه شخصیت دیگر که با مهارت تمام در داستان به کار گرفته شده اند، به ترتیب قاضی دادگاه، مرد عادی در معبد و راهب هستند. که در واقع هر سه در تقابل با هم یک وظیفه را در داستان به عهده دارند.

شخصیت قاضی که هیچگاه در تصویر دیده نمیشود و حتی صدایش هم به گوش نمیرسد، شنونده ی تمام داستان های گفته شده در دادگاه است. در واقع او کسی جز بیننده ی فیلم نیست و ما از طریق او داستان های مختلف را دنبال میکنیم و در نقش یک قاضی درصدد حل این معمای حل نشدنی بر می آییم.

فیلم با دو شخصیت دیگر هم همین کار را میکند. مرد عادی در معبد به نوعی کسی است که دوباره باید تمام ماجرا و البته داستان هیزم شکن را بشنود و دوباره درباره ی همه چیز قضاوت کند. از اینرو بیننده خود را جای او هم میگذارد و از دید او هم به داستان مینگرد. اما در پایان داستان او با دزدیدن لباس کودک نقشی دیالکتیک تر به خود میگیرد و البته با فهمیدن قضیه ی خنجر خود را از قاضی و بیننده، باهوش تر نشان میدهد. مرد علاوه بر این در تقابل با اندیشه های مذهبی راهب، نوعی جدل ایدئولوژی هم در فیلم راه می اندازد، که این جدل در ذهن بیننده هم شکل میگیرد و او به نوعی نقش نیمه ی پلید را در قضاوت بیننده بر عهده می گیرد.

در تقابل با او ما تمام ماجرا را از دید راهب هم میبینیم. تبدیل شدن دنیا به جهنم، دروغگویی، اطمینان نکردن آدمها به هم و همه از منظر راهب به مخاطب داستان منتقل میشود. او مرتب از ایمان به انسان ها سخن میگوید ولی تنها در فصل پایانی ایمانش را به دست میاورد. و به نوعی به پالایش میرسد. او نیز نقش نیمه ی مهربان را در قضاوت بیننده بر عهده دارد. اما نکته ای که در مورد راهب بسیار جالب است، نوعی طنز در پرداخت شخصی اوست که این مساله به نحوی او را احمق جلوه میدهد و این مساله او را در تقابل با مرد در سطحی یکسان نشان میدهد.

از نکات جالب توجه دیگر در داستان، نقش راوی اول شخص در روایت های مختلف است. و فیلم چه زیبا با روایت هر فرد، تغییر فضا میدهد و بیننده گویی واقعا داستان را از دید راویش میبیند. این مساله به خصوص در روایت روح مرد به اوج میرسد. همینطور ایده ی جالب دروغگو بودن راوی اول شخص و چون روایت داستان ها به صورت فلاش بک و تصویری است کمی بیننده را سردرگم میکند. چرا که بیننده آنچه را که میبیند، باور میکند. او جنگل و ماجرا را میبیند و به نظرش واقعی و حقیقت می آید، اما اینگونه نیست. پس با شوکه شدن و گیج شدن داستان را ادامه میدهد. که البته تغییر فضای یاد شده هم مزید بر علت است.

فرای داستان کاملا مدرن و عالی فیلم که بخش عمده ی آن را " کوروساوا " و " هاشیموتو " در فیلمنامه خلق کرده اند، " راشامون " از نظر تکنیکی هم در سطحی عالی قرار گرفته است.

این فیلم از نظر تکنیک های استفاده شده در آن، مرزی بین سینمای کلاسیک و مدرن است. تدوین فیلم غالبا از اصول کلاسیک تبعیت میکند. فرم فلاش بک ها و بازگشت ها در تدوین کاملا کلاسیک هستند. همینطور در سکانسها ایده ی کل به جزء که اصول کلاسیک سینماست به کلی رعایت شده است.

اما در فرم تصویری، غالبا اصول سینمای مدرن به کار رفته است. تصاویر مبتنی بر فضاهای خالی در قاب. و نقش پس زمینه و پیش زمینه در قاب ها، از اصول یاد شده هستند.

نکته ی بسیار تحسین برانگیز در دکوپاژ فیلم، تاکید تصاویر بر یک ایده ی سه گانه است. در واقع بیشتر شاتهای فیلم، که بسیار دقیق و حساب شده گرفته شده اند، دارای سه نقطه ی دید هستند. که عمدتا این سه نقطه سه شخصیت میباشند. این ایده ی سه گانه در داستان هم حضور دارد. سه فضا یعنی معبد، جنگل، دادگاه وجود دارد که در هر یک سه شخصیت حاضر است. و غالبا هر سه شخص در تصاویر مربوط به هرکدام دیده میشوند. این مساله به خصوص در دادگاه به اوج خود میرسد و در کنار هر راوی ماجرا، ما راهب و هیزم شکن را نیز در پس زمینه مشاهده می کنیم تا ایده ی مثلثی تکمیل گردد. و حتی سه روایت از قتل، تشکیل دادگاه در سه روز بعد از حادثه هم ( هرچند چندان در داستان اهمیت ندارند ) در جهت همین ایده پیش می روند. و این تنها دقت فیلم نامه را میرساند.

ترجیحا و طبق عادت از بحث مضمونی فیلم هم بدون اشاره میگذرم...

نویسنده: مهدی حسینی

منبع: زیرنویس. کام

فیلمی ژاپنی محصول سال 1950 از کارگردان بزرگ ژاپن آکیرا کوروساوا که از ابتدا تا پایانش،پر از پیچیدگی و سرگردانی و ابهام است،تا جایی که واقعا سردرد را به همراه می آورد و همچنین،حسرتی را از اینکه با این امکانات اندک و در آن سال های دور،چگونه این عظمت را در کشوری آسیایی به وجود آورده اند که سینمای ایران،اکنون هم قادر به خلق نصف این عظمت هم نیست.

ماهیت داستان فیلم این است که،سه نفر در معبد مخروبه ای به اسم راشومون نشسته و در حال تحلیل اتفاقی هستند که در آن منطقه روی داده و عجایبی در آن مشاهده کرده اند که قادر به هضم آن نیستند و سخت در تفکر و اندیشه هستند که خود را از این فکر آزار دهنده رهایی بخشند...

قالب اتفاقی که روی داده این است که مرد راهزنی در یک جنگل به زن و شوهری حمله کرده و پس از بستن دست و پای مرد،به زن او تجاوز کرده،اما پس از این حادثه،در دادگاه،این رویداد به صورت های مختلف روایت می شود که سه روایت مربوط می شود به هریک از راهزن و زن و شوهر و صورت چهارمی هم وجود دارد که مربوط به یکی از اهالی است که ادعا دارد که شاهد ماجرا بوده....

با تمام شباهت هایی که این چهار روایت دارد،اما هریک با دیگری کاملا تفاوت دارد و هر لحظه بیننده و ذهن او را به چالش می کشد که حق با کیست؟!و چه کسی حقیقت را می گوید؟!،که انگار فیلم اصلا در پی پاسخ به این سوالات نیست و هم چون رمان بوف کور از صادق هدایت،تنها وقایع را زبان ها و زوایای مختلف روایت می کند و قضاوتی ندارد و در آخر این شبهه را در ذهن می پروراند که شاید اصلا حقیقتی وجود ندارد و شاید خوبی و بدی و ظلم و عدل،ساخته ی انسان ها است و این ها مطلق نیست و فضا،فضایی مبهم و گنگ و نسبی است...

فیلم انعطاف پذیر است،یعنی به اندازه فهم مخاطب،می تواند کوچک و بزرگ شود،اما نکته ای که برای من قابل توجه بود این مطلب بود که،عظمت این فیلم از بزرگی کارگردان و فیلمنامه نویس آن ناشی می شود،و حتما باید انسان های بزرگی باشند که قادر به پرورش و به ثمر رساندن،فیلم با تمام مفاهیم آن باشند...

فیلم مثال یک پروژه ی بزرگ ساختمانی است که،نقشه و هدف و کارکرد آن از پیش مشخص است و عوامل آن،تماما در خدمت فیلم هستند و نه از آن پیش هستند و نه عقب تر و هرکس در نقش از پیش تعیین شده،به ایفای نقش و وظیفه ی خود است و کسی به فکر چیزی فراتر از وظیفه و محدوده ی خود نیست...

از دیگر نشانه های کرامت انسانی عوامل و به خصوص کارگردان این فیلم،پایان امیدوار کننده ی فیلم است به دنیا و آدم ها،که در طول فیلم یک نوع ناامیدی و پوچی را برای مخاطب از انسانیت ایجاد کرده بود که با این پایان،به همه ی آنها خاتمه داد و ما یاد شعری از تاگور می افتیم،با این مضمون که هر کودکی که به دنیا می آید،پیام آور این است که خدا هنوز،از بشریت نا امید نیست...

نکته آخر از فیلم که برای من جالب بود،این مطلب است که،قدرت موضوع فیلم و بزرگی مفهوم،آن را بی نیاز کرده از تمام جلوه های سینمایی و جلوه های بصری و بازیگری زیرپوستی و...چرا که فیلم تنها به دنبال بیان حرفش می رود و بیشتر شبیه به تئاتر است و به گونه ای طراحی شده که بسیار شبیه به تئاتر است...

خیلی بیش از این ها می شود در مورد فیلم صحبت کرد و همانگونه که گفتم،فیلم به اندازه ی فهم ما حرف دارد،اما من به همین بسنده می کنم و در آخر توصیه ای برای دیدن این فیلم دارم که،در سکوت و در تفکر کامل فیلم را ببینید و اگر هم قرار شد با کسی این فیلم را ببینید،فرد باهوشی باشد و حتما حتما کم حرف باشد!

منبع: سینما از نگاه من

«راشومون، اولین فیلمی است که «بحران قضاوت، نسبیت اخلاق و اپیدمی دروغ»را به سینما معرفی کرد...با این فیلم، پای جشنواره های مغرور غرب، به یک کشور آسیایی باز شد تا از دریچه چشمهای بادامی آکیرا کوروساوا، زیر دروازه ژاپنی راشومون بنشینند و به روایت عجیب یک هیزم شکن و راهب گوش کنند؛ روایتی از سه اقرار متعارض درباره یک قتل؛ یک معما، تعارض چند اقرار، بحران قضاوت و البته اخلاقی که دیگر نیست...این همه دروغ، در یک قضیه؟

اینجاست که مجادله ولگرد و راهب بالا می گیرد؛ولگرد، به نیابت از خودگرایان و نسبیت گرایان اخلاقی می گوید؛«خوب و بد رو ما برا خودمون ساختیم...دروغ خصلت آدمیزاده...آدما به خودشونم دروغ می گن»...و راهب به عنوان یک اخلاقگرا؛«این وحشتناکه! اگه ما نتوانیم به همدیگه اعتماد کنیم که دنیا جهنم می شه»

درست، یک گام به پایان فیلم، نظریه مرد ولگرد، با افشاء یک راز تقویت می شود؛ بزرگترین دروغ را کسی گفته که از ابتدا به این همه دروغ می تازد و به او اعتماد داریم؛ هیزم شکن ساده که از سر بیچارگی، خنجر با ارزش را از کنار جسد مقتول برداشته و از ترس، تمام داستان را در محکمه وارونه جلوه داده است...اما برخلاف نسخه ایرانی، همه چیز اینقدر سیاه و مایوس کننده نیست...راشومون با امید به اخلاق و اعتماد به انسانها پایان می پذیرد، وقتی مرد راهب به ندای قلبش گوش می دهد و به هیزم شکن اعتماد و بچه سرراهی را به او تسلیم می کند تا در کنار شش فرزند دیگرش بزرگ کند....با این همه، معماها پایان ندارد...لایه های پنهان فیلم، درست پس از اتمام آن، ذهن و روح مخاطب را درگیر می کند...«تعلیق پس از پایان»، اصطلاحی که امروزه در تمجید بسیاری از فیلمها به کار می رود، همان حالتی است که بسیاری پس از دیدن راشومون خواهند داشت...»

بشیر سیاح:

«می گویند همیشه پای یک زن در میان است! در این اثر جاودانه آکیرا کوروساوا، زن و مفهوم دوست داشته شدن، و ماهیت طلسم کننده زن، راهزنی را تا پای گذشتن از همه چیز می کشاند.

فیلم با تاکید بر مفهوم مرگ آغاز می شود و سراسر فیلم، این مفهوم را دنبال می کند. سه مرد در پی باران شدیدی که در حال باریدن است، از وقوع سیل، زلزله و آتشفشان حرف می زنند. حتی از انسان هایی که به مانند حشرات نابود شده اند. اما داستان راهزنی که به مرد و زنی حمله می کند، و تنها یک نفر در این میان کشته می شود برای آن ها از هر فاجعه انسانی دیگری دردناک تر است!

فیلم از P.O.V و دیدگاه متفاوتی روایت می شود. 4 روایت گوناگون، هر یکی متضاد با دیگری، که دروغ و ضعف انسان با گفتن دروغ و نگفتن حقیقت، درون مایه اصلی راشومون را تشکیل می دهد. حتی دیدگاه مردی که در رقابت بر سر یک زن کشته می شود به تصویر کشیده می شود. انگار مرده ها هم راست نمی گویند! روایت داستان به 4 روش، و هر کدام متفاوت با دیگری، عدم وجود قطعیت در حقیقت را می رساند.

تمام اعترافات و صحبت ها در دادگاهی برگزار می شود که هیچ قاضی ندارد، صدایش را نمی شنویم اما به نظر می رسد که این قاضی همه جا حضور دارد و آگاهی دارد. فیلم پایان بندی خوش بینانه ای هم دارد. یکی از 4 راوی که او هم دزد از کار در می آید، نوزادی را به فرزند خواندگی می پذیرد و در حالیکه به سمت روشنایی گام بر می دارد، فیلم به اتمام می رسد. گو اینکه هنوز هم اخلاقات و انسانیت در جهان وجود دارد! گاهی وقت ها به انسان می توان امید بست! هنوز هم پیدا می شوند!»

حسن نیازی:

«راشومون سال 1951 جایزه اول جشنواره فیلم ونیز وپس از آن جایزه اسکاربهترین فیلم خارجی رابه دست آورد. این فیلم به زیبایی هر چه تمامتر مبدل به معرفی شایسته سینمای ژاپن شد. فیلم به حد کفایت برخوردارازموارد بیگانه برای تماشاگرغربی هست تا متفاوت وعجیب به نظر برسد. مانند زمان وقوع ماجرای فیلم: نجیب زاده ای درجنگل به قتل میرسد- همسرش مورد اذیت وآزارقرارمی گیرد- راهزنی متهم می شود وهیزم شکنی به طور اتفاقی شاهد ماجراست. این چهارتن با استفاده از –

صحنه های بازگشت به گذشته (فلاش بک) هر یک ماجرا رااز دید خود ومغایربا تعریف دیگری بیان می کند وچنین به نظرمی رسد هرکدام بنا به دلایلی سعی درپنهان کردن حق را دارد. جنایت انجام شده به اندازه کافی ترسناک به نظر می رسد. چگونه امکان دارد که حقیقت بدترازاین باشد؟ هرکدام از شخصیتهای داستان سعی درپنهان کردن چه چیزی را دارند؟ کوروساوا در تجربه خود به هنگام ساخت راشومون بسیاری ازجزئیات را مد نظر داشت اواز نماهای خیلی درشت برای نمایش درد ورنج (ازکوروساوا نقل است که: من ازاین کار لذت می برم چرا که می توان از این طریق زندگی را نشان داد) وازشخصیت پردازی های مورد علاقه اش برای نشان دادن مضمون مورد نظر وبالاخره ازنوعی طنزغیرمنتظره برای آشکار ساختن پوچی و بیهودگی بهره می گیرد. درقسمتهای آخر راشومون می توان به نوعی شاهد تبدیل تراژدی به طنز بود. تکرار وقایع درهرقسمت ازفیلم خسته کننده نیست – زیرا هدف اصلی نهایتا حل ماجرای جنایت نیست بلکه درک دقیق هرکدام ازراویان ماجرای مورد نظراست راشومون علاوه براین به شکلی موجبات ظهور مهارت تکنیکی درسینمای ژاپن شد.

فردریش نیچه- فیلسوف مشهور آلمانی گفته است:( ازخیره شدن طولانی به گرداب حذر کنید- مبادا گرداب به شما خیره شود) واین یکی از نتایج درونی فیلم راشومون است.»

منابع:

فلسفه، حقوق

سینما 101

بی خوابی