نقد و بررسی فیلم Chernobyl Diaries (خاطرات چرنوبیل)

کارگردان :Bradley Parker 

نویسنده : Shane Van Dyke

بازیگران: Jesse McCartney, Jonathan Sadowski ,Olivia Dudley

خلاصه داستان :

گروهی جوان ماجراجو به شهر متروک پریپیات میروند. همان شهری که راکتور هسته ای چرنوّبیل در آن قرار داشت اما با موجوداتی مخوف روبرو می شوند که ..

فیلم «خاطرات چرنوبیل/ Chernobyl Diaries» ماجرای گروهی گردشگر بیست و چند ساله را روایت می کند که هنگام بازدید از شهر متروک پریپیات در اوکراین - محل سابق اسکان کارگران راکتور هسته ای چرنوبیل که در حال حاضر متروکه است - با موجودات خبیس و وحشتناکی روبرو می شوند. عده ای از کسانی که فیلم را دیده اند فرضیه ی اصلی آن را بهره برداری ناخوشایندی از یک واقعه ی دردناک حقیقی می دانند. اما مدت هاست که سینمای وحشت از همین وقایع دردناک حقیقی تغذیه می کند. فیلم های این ژانر اغلب بازتابی از ترس ناخودآگاه انسان و اضطراب او هستند. از نمونه های اولیه ی این ژانر میتوان از فیلم «Godzilla» یاد کرد که به فاصله ی کمتر از یک دهه بعد از بمباران هسته ای هیروشیما و ناگاساکی ساخته شد و هیولای وحشتناکی را نشان می داد که حیات ژاپن را تهدید می کند، و به عنوان نمونه ای امروزی تر که 54 سال بعد ساخته شد میتوان به فیلم «Cloverfield» اشاره کرد که ماجرای حمله ی یک هیولای غول آسا به نیویورک را روایت می کند و در ترسیم وضعیت شهر از جلوه های بصری یادآور واقعه ی یازده سپتامبر بهره می جوید.

مشکل «خاطرات چرنوبیل» توهین آمیز بودن نیست، بلکه ابلهانه بودن آن است. ما با فیلم متوسط و کم هزینه ای روبروئیم که تمرکز اصلی آن روی به کشتن دادن عده ای جوان خوش قیافه و احمق است، و اینکار آنقدر کند صورت می گیرد که 90 دقیقه طول زمان فیلم پر شود. بردلی پارکر کارگردان فیلم در روند ساخت فیلم های « Let Me In»، مجموعه فیلم های «Paranormal Activity » و مجموعه ی تلویزیونی «The River» محصول شبکه ی ABC مسئولیت اجرای جلوه های ویژه را برعهده داشته است. اگر از صحنه ی معرفی و یک کلیپ ویدئویی که روی حافظه ی یک دوربین پیدا شده و نشان می دهد چه بلایی بر سر دو نفر از شخصیت های داستان آمده صرفنظر کنیم، این فیلم جزو ژانر فرعی ابداعی اورن پلی (نویسنده ی فیلمنامه ی این فیلم و مجموعه فیلم های «Paranormal Activity ») یعنی «روایت از طریق تصاویر به دست آمده» طبقه بندی کرد. هر چند که بهتر بود سازندگان فیلم همین موضوع را بهانه کنند و نحوه ی تصویربرداری فیلم را توجیه کنند. تصاویر فیلم با لرزش زیاد و ناموزون ضبط شده اند و انگار قصد داشته اند این حس را به بیننده القا کنند که شخص پشت دوربین خود وحشت زده بوده، اما به نظر می رسد دلیل اصلی این بوده که چهره ی شخصیت های بد داستان در هر شرایطی مبهم و نامشخص باشد.

تا جایی که می فهمیم این هیولاها موجوداتی هستند که در اثر تشعشات هسته ای دچار جهش ژنتیکی شده اند و همان بهتر که هیچ جای فیلم تصویر دقیقی از آنها نشانمان داده نمی شود. آنها در تاریکی کمین می کنند و در راهروها و در پرتو نور چراغ قوه شمایلی از قامت آنها می بینیم و آنقدر چندش آور هستند که لایق چنین لوکیشن نابی باشند که بدون شک برجسته ترین ویژگی فیلم به شمار می رود. تصویری که فیلم از شهر پریپیات ارائه می دهد ترکیبی ست از شهرک های صنعتی و ساختمان های بلند و سیمانی که به سبک معماری بروتالیسم ساخته شده اند و با بقایای تخلیه ی ناگهانی شهر توسط ساکنین سابق آن در کنار سگ های ولگردی که در خیابان ها پرسه می زنند، حالتی شبح مانند پیدا کرده است.

راهنمای تور یوری (با بازی Dimitri Diatchenko) خطاب به سایر گردشگران می گوید: "طبیعت خودش مسکن مشروع خود را مرمت کرده. اما به جز ساختمانی که در آتش سوخته و روی آن پوشانده شده اثری از بازسازی در منطقه دیده نمی شود.

در بین این گروه سرگردان در پریپیات، یوری از همه جذاب تر است. او قبلاً سرباز نیروهای ویژه بوده و حالا در زمینه ی گردشگری ماجراجویانه/ extreme-tourismفعالیت می کند. Diatchenko در بازی خود حرفه ای بودن اطمینان دهنده ای را که برای متقاعد کردن گردشگران و جلب اعتماد آنها لازم است به بیننده منتقل می کند اما در عین حال نشان می دهد که شوخی هایش کمی سردستی و سطحی هستند. اما خود گردشگران واقعاً کاملاً مناسب این هستند که خوراک هیولاها شوند. این گروه از چهار شخصیت آمریکایی – دو برادر به اسم کریس (Jesse McCartney) و پاول (Jonathan Sadowski) با همراهی دو دختر جوان به اسم ناتالی (Olivia Dudley) و آماندا (Devin Kelley) – و یک گردشگر استرالیایی به اسم مایکل (Nathan Phillips) و دوست دختر اسکاندیناویایی اش زوئی (Ingrid Bolsø Berdal) تشکیل شده است. تنش هایی در روابط خانوادگی و عاطفی آنها وجود دارد که واقعاً ارزش توضیح دادن ندارد. تنها باید بدانید که آنها از آن نوع شخصیت هایی هستند که مدام به تاریک ترین و ترسناک ترین محل ها سر می زنند چون باید ببیند آنجا چه خبر است، از آن آدم هایی که از جمع جدا می شوند و در مواجهه با موقعیتی وحشت آور به جای آنکه مانند هر آدم عاقل دیگری پا به فرار بگذارند، همانجا که هستند می مانند و در نمایش حماقت های خود زیاده روی می کنند.

به عبارت دیگر آنها همان شخصیت های قابل معاوضه و بی منطقی هستند که همیشه در فیلم های ترسناک حضور دارند و فیلم «Cabin in the Woods» با هوشمندی تمام آنها را دست می اندازد و مسخره می کند. با وجود منحصر به فرد بودن موقعیت مکانی «خاطرات چرنوبیل»، این فیلم هم در اصل یکی دیگر از همان فیلم های ترسناک همیشگی ست که برای حفظ حس ترس و تنش تا انتهای فیلم تنها به رفتار احمقانه ی شخصیت ها و ترساندن از طریق غافلگیری های لحظه ای تکیه می کند.

تنها ویژگی باارزش گردشگران آمریکایی فیلم این است که طبق معمول اکثر فیلم های ترسناک، با عده ای آمریکایی مزخرف و بی شخصیت روبرو نیستیم. فیلم در بعضی از صحنه ها آنها را حق به جانب و گستاخ نمایش می دهد اما آن حالت سوءظن وحشتزده ای که خوراک اولیه فیلم هایی مانند «Hostel» و « Turistas» را فراهم کرد خبری نیست، همان حسی که انگار اهالی سایر کشورهای دنیا همگی مخفیانه نقشه دارند ما آمریکایی ها را به قتل برسانند.

در نهایت اینکه تنها نکته ی احساسی که «خاطرات چرنوبیل» در انتقال آن موفق عمل می کند، موضوع سخت کوشی ست! ماجرای فیلم در اروپای شرقی می گذرد، اما نه به این دلیل که فیلم قصد دارد نکته ی مهمی را درباره ی آن منطقه و یا فاجعه ی دردناکی که به عنوان تکیه گاه اولیه ی داستان به کار برده شده بازگو کند، بلکه تنها به این دلیل که ساخت فیلم در اروپای شرقی از نظر اقتصادی بسیار به صرفه تر است!

مترجم: الهام بای

منبع: سایت نقد فارسی