2014: The Homesman (مرد گوشه گیر)

کارگردان : Tommy Lee Jones

نویسندگان : Tommy Lee Jones, Kieran Fitzgerald

بازیگران : Tommy Lee Jones, Hilary Swank, Grace Gummer

خلاصه داستان : آدم رذلی از پای چوبه ی دار نجات داده شده است تا در ازای آن گروهی از زنان را از نبراسکا تا آیووا همراهی کند.

«مرد گوشه گیر/ The Homesman» از روابط عاشقانه و ماجراجویی های کلیشه ای غرب وحشی اجتناب می کند و تصویری تند و تلخ از دوره ای ترسیم می کند که روحیه ها را در هم شکست و روان افرادی را که به سختی توانستند سخت ترین شرایط را تحمل کنند، از هم گسیخت. آن دوره به وسیله ی از دست دادن فرزندان، محصولاتی که به ثمر نمی نشینند و زمستان های سرد و گزنده ای که قوای عقلانی نزدیکترین و عزیزترین کس تان را به یغما می برند، نمایش داده شده است.

«تامی لی جونز» با تمرکز بر روی خسارات انسانی بی شمار آن روزهای اولیه، داستانی خوش ساخت و دردآور به وجود آورده است که میان تماشاگران سن بالاتر که جذب موضوعات غیر معمول و لطافت و زیبایی بدون هیاهو و کلاسیک داستان گویی می شوند، جای خود را باز خواهد کرد. «مرد گوشه گیر» به آسانی می تواند موفقیت تجاری فیلم قبلی این کارگردان «سه مراسم تدفین مکدالین استرادا/The Three Burials Of Melquiades Estrada» را کسب کرده و پشت سر بگذارد.

بعد از وداع «کلینت ایستوود» با این ژانر در فیلم «نابخشوده/Unforgiven»، «تامی لی جونز» یکی از معدود بازیگر/ کارگردانانی است که هنوز به ژانر وسترن باور دارد و قدرت این را دارد که در این ژانر فیلم بسازد. «کوین کاستنر» و «رابرت دووال» و چند نفر دیگر از انگشت شمار افرادی هستند که در این زمینه فعالیت می کنند. باور او در «مرد گوشه گیر» مزد خود را می گیرد. این فیلم در تمامی بخش ها به زیبایی ساخته و پرداخته شده است به ویژه فیلمبرداری «رودریگو پیرتو» که دشت های وسیع متروک و پوشیده از برف را که در نور کم رمق خورشید غرق شده اند و تا چشم کار می کند اثری از حضور انسانی در آنها دیده نمی شود را به تصویر کشیده، شایسته ی یادآوری است. جای تعجب نیست که اقامت کنندگان اولیه در مقابل این زمین ها احساس کوتاه قامتی و شکست خوردگی می کرده اند.

«مرد گوشه گیر» بر اساس رمانی از «گلندون سوارتوت» نوشته ی سال ۱۹۸۸ ساخته شده است، کسی که رمان «تیر انداز» از او در سال ۱۹۷۶ برای «جان وین» به حضور پایانی و افتخار آمیز او روی پرده ی تبدیل سینما شد. شاید حتی بتوانید تصور کنید وین در نقش جونز یعنی شخصیت جورج بریجز ظاهر شود، آدم رذل و پست فطرتی با موهای جو گندمی که از پای چوبه ی دار نجات داده شده است تا در ازای آن گروهی از زنان را از نبراسکا تا آیووا همراهی کند.

نجات دهنده ی او زنی خدا ترس به نام مری بی کادی (هیلاری سوآنک) است، زنی تنها و خوش قلب که در توصیف او می گویند "به سادگی یک سطل حلبی است". او مسئولیت انتقال سه زن (میراندا اوتو، گریس گامر و سونیا ریچر) را بر عهده گرفته است که تجربه ی وحشتناک آنها در مقابله با مرگ، از دست دادن و شکست باعث شده است تا مرز دیوانگی پیش بروند.

زمینه ی داستان می توانست به خوبی پیشنهاد کننده ی داستانی عرفی مانند «ملکه ی آفریقایی/ The African Queen » یا «شهامت واقعی/ True Grit » باشد که در آنها یک آدم فاسد آلوده به مشروبات الکلی در خلال معاشرت با یک زن پرهیزکار به رستگاری می رسد. «مرد گوشه گیر» روایت داستانی غیر معمول تر و غیر احساساتی تری انتخاب می کند که نشان می دهد غرب وحشی همه کس را نشانه رفته است. حتی مری بی که زنی توانا و بی محابا است به طرز ناامیدانه ای تنهاست. در طول فیلم او دو مرتبه پیشنهاد ازدواج مشتاقانه ای با دو نفر مطرح می کند و در هر دو مورد به شیوه ای تحقیر آمیز رد می شود.

«هیلاری سوآنک» نجابت و مصمم بودنی در او به نمایش می گذارد که به هیچ وجه حالت اغراق شده پیدا نمی کند. جونز هم به همین حد ستودنی است که حاضر نشده است شخصیت بریجز را با انطباقی بیشتر که ممکن بود حضوری فوق العاده تأثیرگذار برای او به ارمغان بیاورد به تصویر بکشد. او همانطور که از این بازیگر انتظار داریم شخصیتی کم حرف و سفت و سخت است اما لحظات طنز بی صدا و دلسوزی و همدردی به اندازه ی کافی هستند تا انسانیت لطمه خورده و خسته و کسل شده ی او را آشکار کنند.

«مرد گوشه گیر» اثری شاعرانه است و با لحظات دلپذیری که توسط گروه بازیگران مکمل که شامل «جان لیتگاو» و «مریل استریپ» هم می شود، پیشروی غیرمنتظره ای را در خود گنجانده که با جلو رفتن فیلم بر روی زندگی غم انگیز زنان و مردانی را که غرب وحشی را رام خود کردند و تحت سلطه ی خود در آوردند، تأکید می کند.

منبع: سایت نقد فارسی

مترجم: الهام بای