نقد و بررسی فیلم Seven Psychopaths (هفت بیمار روانی) / کمدی تحسین شده کارگردان فیلم در بروژ

نویسنده : Martin McDonagh

بازیگران: Colin Farrell, Woody Harrelson , Sam Rockwell

خلاصه داستان :

دو آدمکش («مایکل پیت/ Michael Pitt» بازیگر مجموعه ی « Boardwalk Empire» و « Michael Stuhlbarg») مشغول بحث درباره ی ظرافت های کار بعدی خود هستند - اینکه به مردمک قربانی بعدی خود شلیک کنند یا خیر- که در همین زمان یک شخص سوم، که لباس کشتی مکزیکی به تن دارد وارد می شود و بنگ! هر دوی آنها را از پا در می آورد. این صحنه ی افتتاحیه ی دومین فیلم بلند «مارتین مک داناو/ Martin McDonagh» است (بعد از فیلم «در بروژ/ In Bruges » محصول 2008) که به زندگی آن دسته از شخصیت های پست اجتماع می پردازد که آنقدر بداقبال هستند که با قاتلینی دیوانه تر از خود مواجه شوند. فیلم به سبک فیلم های قدیمی جان هیوستون که اکثراً با محوریت سرقت و آدمکشی پیش می رفتند ساخته شده و تا مرزهای کمدی پر جنب و جوش پیش می رود.

از زمان اکران اولیه ی فیلم در بخش «میدنایت مدنس» جشنواره ی فیلم تورنتو که ماه پیش برگزار شد، پوشش خبری منحصر به فردی گرداگرد فیلم «هفت بیمار روانی/Seven Psychopaths» به وجود آمده است، که نه تنها به تریلر خود فیلم مربوط می شود بلکه به تریلری با عنوان «هفت گربه ی روانی/Seven Psychocats» که برای این فیلم ساخته شده و تمام شخصیت های آن توسط گربه ها جایگزین شده اند نیز برمی گردد. این موضوع احتمالاً مارتین مک داناو 42 ساله را متقاعد می کند که او بالأخره به موفقیت دست یافته است. وی نمایشنامه نویسی است که از اواسط دهه ی سوم زندگی خود به این وادی روی آورده و بارها جایزه دریافت کرده است و بعد از نمایش « The Beauty Queen of Leenane» که در سال 1996 کارگردانی کرد، تنها بعد از آنکه استودیوهای فیلمسازی، تمامی فیلمنامه هایش را رد کردند، مجدداً به صحنه و تئاتر روی آورد. در سال 1998 او در مصاحبه ای با منتقد تئاتر مجله ی ما گفته بود: "دلم می خواهد نمایشنامه هایی بنویسم، که یک فیلم دوست هم دلش بخواهد آنها را تماشا کند، مانند آخرین فیلم رابرت دنیرو".

به جای آن، در «هفت بیمار روانی» او گروهی از بازیگران محشر تشکیل داده که شامل «کالین فارل/ Colin Farrell»، «سم راک ول/Sam Rockwell»، «وودی هارلسن/Woody Harrelson»،«کریستوفر واکن/ Christopher Walken» و چندین بازیگر خاص ارزشمند دیگر می شود. او از آنها در یک فیلم جنایی کمدی به سبک کارهای تارانتینو استفاده می کند که گفت و گوهای عجیب و ارعاب انگیز تئاتری مک داناو در جای جای آن شنیده می شود و او از آنها برای رسیدن به این حقیقت واضح و مبتذل استفاده می کند که زندگی حتی عجیب تر، خنده دار تر و دردناک تر از مرگ است.

نمیتوان نمایشنامه های مک داناو را ترکیبی از وحشتناک و خنده دار بودن دانست. آنها در تک تک لحظات هر دوی این خصوصیات را دارند و باعث خنده هایی می شوند که ممکن است آهی از سر ناراحتی باشد.

به جز نمایش «Behanding in Spokane» که شخصیت اصلی وقتی جوانان اوباش او را به ریل قطار بستند و گذاشتند قطار از روی اش رد شود واقعاً یکی از اعضای بدنش را از دست داد، سایر نمایشنامه های او معمولاً نه به واسطه ی عنوان ، بلکه از طریق حوادث تصویری و شیوه ی ترسیم وقایع در ذهن مخاطب می مانند. « A Skull in Connemara» نمایشی ست درباره ی جسدی با جمجمه ای شکافته، «The Pillowman» درباره ی داستان های پریانی است که موجب الهام یک شخص متجاوز به کودکان می شوند، «The Lieutenant of Inishmore» گربه ای مرده و چندین سطل خون روی صحنه نشان می دهد.

مک داناو در فیلم هایش دایره ی موضوعی را گسترده تر کرده و تمرکز را از روی خویشاوندان ستیزه گر برداشته به سمت قشری می رود که دست به کارهای پست می زنند (منظور گردن کلفت هایی ست که شغلشان کشتن مظنونین است) و به نوعی خانواده ی معیوب و خاص خودشان را تشکیل می دهند.

داستان فیلم «در بروژ» همین بود، ماجرای دو آدمکش (ویل فارل و برندن گلیسن) که تعطیلاتی خود را در بلژیک و در جهنم مجسم گذراندند. فیلم جدید که مک داناو فیلمنامه اش را هفت سال پیش نوشته است، می تواند پاسخی ارجاعی به فیلم «در بروژ» در نظر گرفته شود: فیلمی با شخصیت هایی بیشتر با خصوصیاتی عجیب و غریب تر در فیلمی که از جایی در جهت عکس پیش فرض های خود جلو می رود، درباره ی خود نظر می دهد و خود را دست می اندازد و مسخره می کند.

تنها کسی که در این زندگی وحشیانه و درنده خویانه ی لس آنجلسی بی گناه است، فیلمنامه نویسی است به نام مارتی (کالین فارل) که عنوان یک فیلمنامه به ذهنش رسیده (هفت بیمار روانی) اما هنوز داستانی ندارد. دوستِ بازیگرش بیلی (سم راک ول) به نیت کمک به مارتی یک آگهی استخدام برای افرادی که خود را بیمار روانی در نظر می گیرند منتشر می کند. این آگهی آدمکش های عجیبی را گرد هم جمع می کند: یک نفر پیرو فرقه ی آمیش*، یک راهبه ی بودایی و سومین نفر هم «تام ویتس/ Tom Waits» است که یک خرگوش خانگی دارد. شاید خود بیلی هم شرایط لازم را داشته باشد. او از آن افراد زودجوش است که به طرزی احمقانه خود را از هر گناهی مبرا می داند. بیلی به یکی از آدمکش ها می گوید:"نمی خواستم دماغش رو بشکنم. دماغش اتفاقی اونجایی بود که مشتم خورد".

بیلی در وقت اضافه ای که میان کارهای بازیگری دست می دهد (یعنی همیشه) همراه هانس (کریستوفر واکن) در حال نقشه کشیدن برای دزدیدن سگ های افراد ثروتمند و بازگرداندن آن در ازای پول هستند. اشتباه آنها اینجاست که یک سگ خانگی نژاد شیت زو به اسم بانی را از گنگستری به نام چارلی (وودی هارلسن) می دزدند که تنها دو چیز را دوست دارد: حیوان خانگی اش و کشتن کسانی که آن را می دزدند. بیلی و هانس وقتی یادداشت شناسایی بانی را خواندند باید متوجه خطرات سگ دزدی خود می شدند: "به چارلز کاستلو بازگردانده شود وگرنه خواهید مرد".

در نقطه ای از فیلم مارتی که گیج و پریشان شده می پرسد: "حالا قراره چیکار کنیم؟" و بیلی و هانس نظر یکدیگر را قطع می کنند: "می تونیم با همه ی آدم بدا بجنگیم، مثلاً توی جایی مثل کویر". مارتی می گوید:"نه، به نظرتون توی زندگی واقعی باید چیکار کنیم؟". مشخص است که این وضعیت زندگی واقعی نیست، بلکه یک فیلم است، انگار که فیلمنامه نویس این موضوع را نمی داند اما بازیگر می داند. در ابتدا، شاید برای مخاطبان سخت باشد که تشخیص دهند آیا فیلم خود را به ندیدن زده است و یا در راستای کسب نتیجه ای بهتر و مهمتر از مخاطبان حاضر در سالن سینما، عمداً وقایع را نادیده می گیرد. اما همانطور که مثلاً هانس یک صحنه ی سینمایی را تعریف می کند که کمی بعد بر روی پرده می رود، بایستی مشخص باشد که فیلمساز، بازیگران و شخصیت ها - و همچنین تماشاگران- قرار است همگی در کنار هم درگیر یک شوخی شده باشند.

در زیر آفتاب سوزان کالیفرنیا، این فیلم که طنز تلخی در خود دارد، می تواند به خوبی داستان زندگی خیالی هر یک از نویسندگانی باشد که در مرحله ی اولیه ی فعالیت خلاقانه ی خود دچار خشک شدگی قلم شده اند.

راه حل انتخابی مک داناو این بوده که اجازه دهد قسمت آشوبگرای تخیلات ذهنی اش دیوانه وار به هر سو بتازد و ضمناً همکاران محبوب خود را نیز با خود همراه کند (فارل از فیلم «در بروژ»، راک ول و واکن از نسخه ی براودویِ نمایش «A Behanding in Spokane»).

از هر بازیگری که یک یا دو روز وقت آزاد داشته - تام ویتس، هری دین ستنتون، اولگا کریلنکو، زلکو ایوانک، اَبی کورنیش، گیبری سیدایب در کنار مایکل پیت و Michael Stuhlbarg - دعوت شده تا در این هیاهوی بی قید و بند نقشی ایفا کند. در این رقابت بر سر بیش از همه عجیب و غریب نمودن، راک ول با عصبی بودن و دیوانگی خروس جنگی وارش در کمال تعجب برنده شده است.

«هفت بیمار روانی» فیلم پر زرق و برقی نیست، اما سرگرم کننده است و برای نویسنده ی آن که برنده ی جوایز اسکار و تونی شده است، نتیجه ی رضایت بخشی ست که در حکم رفع خستگی عمل می کند، همچنین برای گروه بازیگران فیلم هم فضایی برای بازیگوشی و نقش آفرینی بدون نظارت فراهم آورده است.

منبع : سایت نقد فارسی